شيخ اياز جي شاعري
ڪا منزل ڏيکاري ڏي ٿي
ڪو ڏورانهون ڏسُّ مليو آ
وارِي ڄڻ دلداري ڏي ٿي
گوندر کي ڪو گسُّ مليو آ
شيخ اياز
پيار پکيءَ جئن ايندو آهي
آکيرو به اَڏيندو آهي
روهه مٿان روها کيءَ وانگر
پو به اُڏامي ويندو آهي
شيخ اياز
جنهن جي واٽ اُڃايل آهي
پاڻيارين جي پياس جيان
ميگهه رُسي ويو آهي اُن کان
ڄڻ مُنهنجي وشواس جيان
شيخ اياز
توکي سارِي سنڌڙي ،ساري ڀٽ ڌڻي،
مُور نہ ٿيندي مارئي،ٻي ڪا ماءُ ڄَڻِي،
تنھنجي پير َ پَڻِي ، ڏات سموري ڏيھ جي.
شيخ اياز
ڪرايون ڳچيءَ ۾ وجهي ڪانڌَ کي
ڏسي وڄ وينگس ڏري ٿي پئي
سکيءَ کي ڏجي ساهه گهوري اياز
مگر ڇا ڪجي جو پري ٿي پئي
شيخ اياز
راهب ڪُوڙ ڪمائن ويٺا
ڪيڏا ڪُوڙ ڪليسا آهي
پو به صليب تي رَتُ ۾ رانيل
ڳَهرو ڳاٽُ ته مٽي ناهي!
شيخ اياز
هي ڪنهن جي سرگوشي آهي
”مؤنن ڀر تون ڪيسين رڙهندين؟
”تو وَٽ ڪو هٿيار نه آهي
”پو به وڙهين ٿو! ڪيسين وڙهندين؟“
شيخ اياز
آھيان آءُٗ اُساٽ َ، تنھنجي مَڌُ جي ، او ميان،!
تو سا ڪوءِ ڪَلال جي،جنھن مان منھنجي واٽ،
تو کان ٻاھر ٻاٽ ، تو تائين آ سوجھرو.
شيخ اياز
موکي انوکي، وٺي پر پياڪ جي
جنھن کي ويھ جي وات تي، چس لڳي چوکي
انھي لاءِ اوکي، جاڙ نہ ڪائي جيءُ جي
شيخ اياز
منهنجا پير وڍيا آهن جن
سي ڪارايُن وانگر رستا
ڪيڏو دور وڃن ٿا اڳتي
سي ڪنڊن سا ٻُر ٻُر رستا
شيخ اياز
جيئن سانوڻ ۾ ڏار، تيئن جھولن ٿيون جندڙيون
موکي تنھنجي مڌ ۾، ڪيڏا ميگهہ ملھار
سر جي ڪنھن کي سار، ڏي ڏي وٽيون ويھ ڀري
شيخ اياز
مون ڏات انوکي آندي آ، ٿي تند وڙھي تلوارن سان
ٿا ڀاري تنھنجا برج لڏن، تون ھيڻو آن ھٿيارن سان
شيخ اياز
اي ڪاش اِهو تون ڄاڻين ها
آزاد هوا ڇا ٿيندي آ!
پرواهه بنا پَرَ ڪئن هوندا
آزاد فضا ڇا ٿيندي آ!
شيخ اياز
ڪنهن جو تختو نڪتل آهي
ڪنهن جو تخت وڃايل آهي،
مورڙيا ۽ مَڇَّ وڙهن ٿا
پاڻي رَتُّ رُلايل آهي؛
شيخ اياز
گُل گُلابي ٽوڙي ڪوئي
مون کي اِئن آڇيندو آهي،
پنهنجا چَپّ چُميءَ ۾ ويڙهي
ڄڻ هو مون کي ڏيندو آهي.
شيخ اياز
خواب اسان جا جنگي قيدي
جن تي فاتح ٿوڪارِن ٿا
پنهنجن پيرن ۾ ڪيرائي
تلوارن سان للڪارِن ٿا
شيخ اياز
بيوس خواب، اکين ۾ تن جي
ڪيڏي زهر ڀري پَئي آهي
پر هي تن جي چڻنگ، اُنهيءَ مان
ٻيهر باهه ٻري پَئي آهي
شيخ اياز
هر شيءِ تنهنجيءَ ڪُکّ مان نڪري
تنهنجيءَ ڪُکّ ۾ وڃڻي آهي،
مان ڀانيان ٿو هر ملحد کي
تنهنجي وحدت مڃڻي آهي؛
شيخ اياز
ڳِيچَ ڳَهر مان جاڳيا آهن
لَيءَ ڪيڏي متوارِي آهي
ڄڻ سنڌوءَ جي ڏائي ڪَپ تي
سائِي سرنهن ڦُلاري آهي
شيخ اياز
منھنجي مَڌُ کي ميرو سمجھي، ٿُڏي ڇڏين ٿو ٿانءُ
تنھنجي مَنَ کان ميرو ناھي، ھَٿ رکي ڏِسُ ھانءُ
شيخ اياز
پيار به ڏيئي وانگر ڄرڪِي
نيٺ اُجهامي وڃڻو آهي
آکيرا اُن لاءِ اَجايا
ڇو ته اُڏامي وڃڻو آهي
شيخ اياز
ھاءِ اُڃايون، آسَرونديون، وِکَ وک تي وَھلور
منھنجون اکڙيون، ھيڻيون ھَرڻيون، ڏسن اُفق ۾ ڏور
شيخ اياز
ڇا سُر راڻو مٽي آهي؟
ڇا ڪوهياري مٽي آهي؟
آءٌ ڀٽائيءَ لاءِ پُڇان ٿو-
ڀِٽَّ ته ساري مٽي آهي؟
شيخ اياز
سڄو ڏيھ ڏاٽا ڪري جي اُڀا، لکين عيد جا چنڊ اڀري پون
ڪڏهن سينڌ سنڌ جي نه ميري ٿئي، ڪڏهن موڙ ان جا نه مرجهائجن.
شيخ اياز
مسافر سوين ڪاروانِ عدم جا
ڪٿي سڀ الائي ويا، ڪير سمجھي
حياتِ گريزان سرابِ مسلسل
ازل کان اڃائي ويا، ڪير سمجھي
شيخ اياز
جنهن ۾ منهنجي ڏات ڏهاڳڻ
ڪوڪِي آهي ڪويَلين جئن
مڌوبن جي پن پن ۾ منهنجي
دهڪي آهي دانهن دِلين جئن
شيخ اياز
هاڻ ته هن ڌرتيءَ تي سڀ کان
خواب وڏا ڏوهاري آهن
آزاديءَ جا خواب، اُنهن تي
بَند اڳي کان ڀاري آهن
شيخ اياز
سُپنن جي بازار لڳي آ
ميلو آ ويساکيءَ جو ڄَڻُ
موڙَ موڙَ تي سَوَ مَڌونتيون
من ماکارو ماکيءَ جو ڄَڻ
شيخ اياز
ٽڙي پوندا ٽارئين، جڏهن ڳاڙها گل، تڏهن ملنداسين
جڏهن ورنديون ڪونجڙيون هر هر ڪري هُل، تڏهن ملنداسين
وڇوڙي جا ڏينهرا ڀورائيءَ جي ڀُل، تڏهن ملنداسين
ڳلن ڳوڙها ٽمندا جڏهن موتين جا تُل، تڏهن ملنداسين.
شيخ اياز
ٿي ماڪ وسي ميخاني تي، ڪي رند ڪڙو کڙڪائين ٿا
ڪجھه ڳاٽ ڳھر کان ڇرڪن ٿا ۽ جام جھلي واجھائين ٿا
شيخ اياز
پيرَ ڪَڙين، ۾، چَنگُ چَپَن تي، مَڌ ُ ۾ آلو ويسُ،
چاھين ڇا ٿو، چارڻ،؟ توکي چَريو چوي ٿو ديسُ.
شيخ اياز
قدم قدم تي ھجومِ رندان، نظر نظر ۾ شراب خانا
ڪري ويو ڪير بارشِ مئہ، خمار آلود ٿيا زمانا
شيخ اياز
انهيءَ تي اسان جي خدائي کُٽي
نه فردوس بهتر، نه باغ عدن،
جڏهن ڪُن چيائون اسان کي ملي
اِهائي ته ڌرتي، اِهو ئي ته ڌن.
شيخ اياز
ڪيڏي آ هُٻڪارَ هَوا ۾
توڙي سَو پَرمار هوا ۾
ڪويل ڪُوڪ ڪَٽاريءَ وانگر
اُڀرِي آ ٻيهار هوا ۾
شيخ اياز
وقت جيڪو زندگي آ
ها، اُهوئي وقت تنهنجو موت آهي
تون اُنهي کي، ٽوڪ جي ٽوڪي سگهين
روڪ جي روڪي سگهين
شيخ اياز
جا سندس وارَ ڇُهي، هِيرَ ڇِني سگهندين تون؟
عشق کان عشق جي تقدير ڇِني سگهندين تون؟
چنڊ کان يار جي تصويرَ ڇني سگهندين تون؟
هُو مٿي سمنڊ منجهان وِيرَ، ڇني سگهندين تون؟
شيخ اياز
پيرَ ڪَڙين، ۾، چَنگُ چَپَن تي، مَڌ ُ ۾ آلو ويسُ،
چاھين ڇا ٿو، چارڻ،؟ توکي چَريو چوي ٿو ديسُ.
شيخ اياز
آءُ، ڀٽائيءَ آءُ،!تنھنجي کِھَ منھنجيون اکيون،
ڏِس،!مون تنھنجو ڪينرو،ڀوريو ناھي ڀاءُ،!
ساڳيو جوڳَ جڙاءُ ، ساڳيا سڏڙا ساز جا.
شيخ اياز
ڏاڍو ڏور لڳي ٿي منزل
ڪيڏو پنڌ اڻانگو آهي!
سِرُ اهڙو به اجايو ناهي
توڙي سِرَ جو سانگو ناهي!
شيخ اياز
چائنٺ چائنٺ چَنگ ُ، چوريم چوڏھينءَ رات جو،
لوٺيون ڪيئي لوڪَ جون،نڪتيون اوڙھي ننگُ،
چي : '' ھي ٿيندو ڪير آھ،اَڻ ڪوٺيو اَڙٻنگُ،
ڏاھَپَ ڏاھَپَ ڏنگ ُ، پھتو جنھن جي ڏات مان.!“
شيخ اياز