استاد بخاري جي شاعري
مـــري غالـــب نٿو مان ڇــو مــران،
فــراز ۽ فيـض وانـگر پـيو جـيــان،
ڀــٽـائيءَ کــي چيـم؛ بـابـا ٻُــــڌو –
بــــــچي ”سنڌي“ ته مان به ٿو بــــچان،
استاد بخاري
مـڃـيم، سـچ جـو سـج ۽ ٻــج آهين،
بـکئي لـئـه ڳـڀـو نـاهـين، او شــاعـري!
وڏي ڏات ٿــي ڏيهه کي زور ڏين پر،
نـنگي لـئـه لـٽو نـاهـين، او شــاعـري!
استاد بخاري
تـقدير ڏيـڻ سـاٿ نه ٿـي پـئـي چـاهـي،
تـدبـير به ظـاهـر ته بـچي ئـي نـاهـي.
تـوڙي جـو اڳـيان بـاهه پـٺيان پـاڻـي آهه،
پـر، واهه جـو ”امـيد“ به ڪا شـيءَ آهي!
استاد بخاري
خــلقـت سُـڏڪـي گُــهرنــدي آهي،
صحـت، دولـت، شُــهرت، عــظمـت،
قــدرت مُـــرڪــي چــونـدي آهي،
مـحـنت، مـحـنـت، مـحـنـت مـحنت،
استاد بخاري
هـي ضـروري نـاهي هـر هـر زلــزلـو پـيـدا ڪـجي،
قـــوم ۾ لـيڪن مسلسـل ولــولو پـيـدا ڪـجي،
مشڪلاتون اينديون رهنديون پر ٻڌو مشڪلڪشا،
هـر قسـم تي هـوش سـان گـڏ حـوصلو پيدا ڪجي،
استاد بخاري
جـنهن دور ۾ انـصاف نه ٿيـندا آهـن،
حـقـدار کـي ڪـو حـق نه ڏيـندا آهـن،
ٻُـڌجـي ٿـو ته ان دور سـندا پـيءُ ۽ مـاءُ،
اولاد به بـاغـي ئـي ڄـڻيـنـدا آهـن.
استاد بخاري
نوان مشال، نيون روشنيـون، نوان شعلا،
نوان خيال، نيون ڪوششون، نوان جذبا،
چـيو لطيـف، بـخاريءَ کــي، آزمـايـو هي،
نـوان جــوان، نـوان قــافــلا، نـوان رسـتا،
استاد بخاري
شــاعــر ســــــــوچيو؛ واڪـــا ٿـيندا،
وڻ – وڻ وڄـندا، پـک پـک اڏُنــدا،
جنگي گيت تي ڪنهن کي سُڌ هئي،
نـاچــــــو بـنجــــي نــينگـر نـچـــندا،
استاد بخاري
اگـر عـزم اڻ ٽـر اٿـن ٿـا ته پـو،
هـمـالا هـمـالا جـُهڪي ٿـا پـون،
مـگر وهـم سـاگر وٺـن ٿـا ته پـو،
جـوالا جـوالا ، پـسـي ٿـا پون،
استاد بخاري
الائــي تـه ڇـا ڇــا وڃــائي وڃــائي،
ســڄـي زنـدگي ئـي وڃــائي ڇڏيسين،
طـبـيعت رتــوڇــاڻ مَـــچَ ۾ نـچـائـي،
چــون ٿــا مــحبت مــچـائي ڇڏيسين،
استاد بخاري
غيـرت جـو گـلو ڪو ٿو گهـُٽي، او پڄـجو!
همـت جـو اجهـو دم ٿـو ٽـٽي، او پڄـجو!
هي ”ڪوڪ“ ٻڌو ٿا ڪين ٻوڙا آهيو،
انـسان کي انـسان ٿو لٽـي، او پڄـجو!
استاد بخاري
تـنهنجي اک ۾ پتـلـي ناهـي، پٿري آهـي،
سـنڌ سـڙي پئـي تـنهنجي اک روئي به نٿـي،
تـنهنجي بـت ۾ رت جـي بـدلي ريـتي آهـي،
خلق لڇي پئي تنهنجي دل ڇرڪي به نٿي،
استاد بخاري
مئين واندا، ميڏي اک واندي
ميڪون واندي اک اٽڪاوڻي اي
مئين ماندا، ميڏي دل ماندي
ميڪون ماندي دل وندراوڻي اي
استاد بخاري
هـنن جــون چـــماٽـون اڃــا يـاد آهـن،
اکــيون کـول او قــوم، اســتاد آهـن،
هنن جي حقن جـو حساب ئي نه آهي،
سـڄـي قـوم سَرهـي جي هي شـاد آهن،
استاد بخاري
وِڌا وات ۾ ڇـو اٿــئي مُــنڱَ زمــانا،
ستايو غريبن کي ڪنهن آ، سچي ڪر،
ڇـڏي ڏي اجــايــا ســجـايــا بــهانــا،
حقيقت کـڻي اڄ ته کيرئـون اڇـي ڪر،
استاد بخاري
هن دور ۾ ڪـهڙو رهيو حيوان جو ڊپ،
ڪنهن جن، ملڪ ديو ۽ شيطان جو ڊپ،
اللھ کـان انـسان نـه ٿـو پـيو لـرزي –
انـسان کـي کائـي ويو انـسان جـو ڊپ.
استاد بخاري
ها، جنگ کـان هن دور کي نفـرت آهي
پـُر جـنگ تـه انـسان جـي فـطـرت آهـي.
دل ۾ نـه ڪجانءَ، امـن جـا عـاشق ”اسُتاد“،
ظـالـم سـان لـڙڻ جـي ته ضـرورت آهـي.
استاد بخاري
مـزدور جـا ڏينـهن ڦِـن ٿـا مِـل جـي ڦـيـٿن وانگـر،
سـيٺيـن جـا سرمـايـا سـوگها لـوهن ٿنـڀن وانگـر،
ظـالـم انــڌا، ٻـوڙا، گـونـگا تـابـوتـن جـان آهــن،
مظلومن جا واڪ وڄن ٿا پٽ جي دهلن وانگر،
استاد بخاري
خـام آ، جنـهن جو به آهي هِـي خيال،
سـنڌ ٿيندي خـتم اڳ چالـيهه سال،
سـنڌ رهندي، سنڌي رهـندا شـاد بـاد،
بـند ڪـر افــواهه، ڌاريــــن جـا دلال،
استاد بخاري
هـي هيڏا وڏا ڪـوٽ، ڊهـي ئـي پـونـدا،
مـحلـن جا مٿيان چــوٽ، ڊهـي ئـي پـوندا،
ڪنهن وقت به ڌرتي جو ڪو ڌوڏو کاڌو،
گهورن تي چڙهيل گهوٽ، ڊهي ئـي پـونـدا،
استاد بخاري
دل جان جگر آهـي، وطــن جي ڌرتي،
نـيڻن جـي نـظر آهـي، وطــن جي ڌرتي،
هـر دُک جـي دوا آهي طبـيبـو، بـابـا –
اڪـسير اثـر آهـي، وطــن جي ڌرتي،
استاد بخاري
ســـون بـازار مـان ڳـِني وٺـبـو آ –
فـيـض رهـبر کـان پِـني وٺـبـو آ،
جـو به سـمجهو ته اوهان جو حـق آ،
حق مـڙسي سـان ڇـِنـي وٺـبـو آ،
استاد بخاري
سڪرات ۾ ڪو ڪجهه ٿو گهري، آهي ڪو؟
انصـاف جـو بـوتـو ٿـو ڀُـري، آهـي ڪو؟
هـن هـيڏي جهـان، ٽـن اربـن ماڻـهن ۾ -
انـسان کي انـسان ٿـو ڦري، آهي ڪو؟
استاد بخاري
ڪنول گل مان ڪوڪو، نه ٿيندو نه ٿيندو،
”بـخـاري“ کــان دوکـو، نه ٿـيندو نـه ٿيـندو،
مـلـهـائـي نـه جـو ٿـڃ جـيـجـل جـي لـوڪو،
اهـڙو ڪـو بـه ٿـوڪـو، نـه ٿـينـدو نه ٿيـندو،
استاد بخاري
امـيـد جـي شـمعـن کـي جـلايون ويـٺا،
پـروانا خـيـالن جـا پچـايــون ويــٺا.
تـوڙي جو ڪـري تـيل ڏيـون ٿا رت کي،
مـحفل ته بـهر حال مـچـايـون ويـٺا،
استاد بخاري
جُـتي برف ڏاڍي ۾ ڏاڍي ڄمي ٿــي،
اتــان ئـي ته دريــاهه وهنـدا ڏسـون ٿــا،
جتي چيچڪا کائـيُ ڌرتـي وڃي ٿـي،
اتـيـئـي ته گـجـگـاهه ڦٽـندا ڏسـون ٿــا،
استاد بخاري
ڪاٿي آ قـوم سنـڌي، قـومي زبان ڪـٿي آ،
ٽي وِي اسان جي اڌمن جـو ترجمان ڪٿي آ،
تـاريخ جــو جبر ٿـو طـعنو هڻي پڇـي پـيو،
آزاد قــوم، تـنهنجو اوچــو نـشـان ڪٿي آ،
استاد بخاري
پــڳ لاهـي پــوچــو ٻـــڌرائـڻ،
سِــرُ ڦـاڙي سُــرمـو پـــارائـڻ،
هـئـه دنـيا تـنهنجي هـمدردي،
رت رئــــاري رُئــــاري پـــرچـائڻ،
استاد بخاري
اريـا به لـُٽيـرا هـا، لُـُٽي، لـُٽجـي ويـا،
تـرخـان، مـدد خان ڦري، ڦرجي ويـا.
هـي سنـڌ بـهرحال جئي پئـي، پئي جـيئندي،
ڪئين بار ڪٽڪ آيا، ڪٽي ڪٽجي ويا
استاد بخاري
ڏينهن جو ڪم آ، رات جو غم آ، سنڌو تنهنجو،
مـنهنجـو هڪـڙو هڪـڙو دم آ، سنڌو تنهنجو،
گـيت لـکان پيـو، جنگ لڙان پـيـو، ڏيهه ڏسي پيو،
ڪنَ تـي قـلم آ، هـٿ ۾ عـلم آ، سنڌو تنهنجو،
استاد بخاري
سچ پچ ته سر ۽ ساهه کـان آهي پيـارو –
هـي ”امـن و امـان، امـن و امـان“ جو نعرو.
ظـالـم نه ٿـيو، ۽ ٿـيو مـظـلوم مــتان!
جـو تـنگ ڪري، جـنگ ڪريــو او يـارو“
استاد بخاري
مِـٽيـون مـائـٽـيون آزمــائي ڏٺـيوسين،
سَـڳيون ڀـائـپـيون آزمــائي ڏٺـيوسين،
مصيبت ۾ ڪو يار همدرد ڪونهي،
پـڪيون دوستيون آزمــائي ڏٺـيوسين،
استاد بخاري
ايازي عيب سمجهيسين، نه تيموري، نـه تاتاري،
پري پيري، اميريءَ کـان نه درگاهـي نـه درباري،
اسان جو يار مزدور آهي، منظور – نــظر هـاري،
تعارف مختصر آهيون اسين پورهيئي جا پوڄاري،
استاد بخاري
ڇو ڪٿي رڪجون رفيقو! ارتقا رڪجي نٿي
زندگي جي آرزو ۾ جستجو ٿڪجي نٿي
ساٿيو، سندرا ٻڌي، ھلندا ھلو، وڌندا ھلو
پاڻ ڇو بيھي رھون، دنيا جڏهن بيھي نٿي
استاد بخاري
تـسلـيم ته مـاحول صـفا گـرم آهي
اسـتـاد جـي تحريـر ذرا نـــرم آهــي،
اللھ ڪـي انـسان کـي اهـي اکـيون ڏي!
انـسان ۽ انـسان سان وڙهـي، شــرم آهي.
استاد بخاري
قـلـم سان ڪجي بيلچي سان ڪـجي،
گهڙي سان ڪجي يا گلي سان ڪجي،
بـــهرحـال پـورهـيو ته پـورهـيو ئي آهـي،
سُــئي سان ڪجي يا رُنبي سان ڪجي،
استاد بخاري
اخـبـارن ۾ جــو تـون روز نـبيـرين ٿـو،
سَنَـڌو ڌرتـي آڌيـري ڪـا ٻـڪري ناهـي،
ڌڙ آڌ ٿـيندا، ڀـيٽو، ديـس نه آڌ ٿـيندو!
ديس ونڊايون، هي ڪا هٽ جي وکري ناهي،
استاد بخاري
هـن دور جـي دلـين۾ محبـــت پوکيو!
ڪلفت جا ڪڍي لاهه ۽ الفت پوکيو.
نـفرت کي ڏئي باهه، صـفائـي ڪريو،
رغبــت جو ڪري ريج، اخوت پوکيو.
استاد بخاري
هـي ظـلم جـا زنـجير، ٽـٽي ئـي پـونـدا،
۽ بـاهه – ڀـريل تـيـر، گـسـي ئـي پـونـدا،
پـرچاءُ ڪـندا مـون سـان ۽ تـوسان آخر،
هـي بخـت هـي تـقدير، رُسـي ئـي پـونـدا،
استاد بخاري
ڪـيڏانـهن اچـين ٿـو پـيو ڍرڙو ڍرڙو –
هـو تنهنجـا ڏٻا ڏانـد، هو تنهنجو چڪڙو،
راڪيـٽ جـا هـسوار، خـلائـي انـسـان،
ڪـيڏانـهن وڃيـن پـيو تڪـڙو تـڪڙو؟
استاد بخاري
اٿُـيو هـاڻ گهوٻـو ۽ پـانـو اٿي پيـو،
ٻـنيءَ ساڻ گڏ ڪـارخـانـو اٿي پـيو،
ڏنــي اوڀ لـولي، جهَلي ڀونءِ جهولي،
مگـر چـيـلهه مـوڙي زمــانـو اٿُـي پـيو،
استاد بخاري
جـهونـڪا، طـوفان بـنبا؟ هو بنـجـن ٿـا پـيـا،
بــرپـٽ بـُسـتان بـنـبا؟ هو ڏس بنجـن ٿا پيا،
ناممڪن ڪجهه ڪو نه رهيو آ، او بـابـا،
سـپـنا، ساڀـيـان بـنبا؟ هو ڏس بنجـن ٿا پـيا،
استاد بخاري
اچـبـو تـه جـگـر شيـر جـو ڌاري اچـبـو،
هـر ديـو ۽ راڪـاس کـي مـاري اچـبـو،
او مـنـزل – مقـصود، هـي واعدو آهي –
هـر حـال ۾ انجـام کـي پـاري، اچـبـو،
استاد بخاري
ڪئسٽن کان ٽــي وِي تائــين شـاعــري،
تــيز بـاغـــي شــاعــر، آهــي ڪـٿــي؟
هـر قــدم تــي ڪوٺــي بـيـٺـي رهـبـري،
انــقـلابــي – رهـــبــري آهــي ڪــــٿـي؟
استاد بخاري
”اڃـا رات آهـي“ نـنڊاکـن جـو گـفتـو،
”اٿو ڏيـنهن ٿـي ويـو“ سجاڳـن جـو گـفتـو،
”ملي ئي نٿو ڪجهه“ ڪراڙن جو گفتـو،
”وٺي رهبـو سڀڪجهه“ جـوانـن جو گفتـو،
استاد بخاري
سمونڊن جي قبـضي ۾ صحرا اٿَوَ،
پُـهاڙن جـي گـهـيـري ۾ دريــا اٿـوَ،
اڏامون ٿـا ڪيڏو به، آفــاق آَڏو،
وڏو ڄڻ ته پڃـرو هي دنـيـا اٿـوَ،
استاد بخاري
هڪ ڳل تي لڳي چوٽ ڏجي ٻيو ٺاهي
دسـتـور زمـانـا اهـو پـنهنـجو نـاهي.
چـاهي ڪو اسان کي انهيءَ کي چـاهيون،
ڊاهـيون ٿا انهيءَ کـي جـو اسـان کـي ڊاهي.
استاد بخاري